Warto wiedzieć

Kwiaty zamiast słów

Starannie skomponowany bukiet może zawierać informację czytelną tylko dla wtajemniczonej osoby, niedostępną dla postronnych. Może być wyrazem namiętności, oczarowania, szacunku…
O tym, że kwiaty symbolizują myśli i uczucia wiemy od dawna. Wieki temu wymyślono kod, którym posługujemy się do dziś, choć nie jest on już tak powszechnie zrozumiały, jak wtedy.

Symbolika kwiatowa narodziła się w średniowiecznym Konstantynopolu (obecny Istambuł). Europa poznała ją dopiero sześć wieków później za sprawą Lady Mary Wortley Montagu. Angielska arystokratka i pisarka – ale i feministka - przybyła do stolicy ówczesnego imperium otomańskiego jako żona ambasadora brytyjskiego; w niespełna dwa lata wysłała stamtąd kilkadziesiąt listów opisujących kulturę Orientu. Wśród nich znalazł się list miłosny, w którym wyjaśniała znaczenie wielu roślin i ziół. Lady Wortley uważała, że kwiaty mają magiczną moc: lepiej i subtelniej niż słowa wyrażają uczucia; zamiast wygłaszać emocjonalną mowę, można wręczyć odpowiedni bukiet. Stworzyła pierwszy słownik kwiatowy.

Kwiatowa symbolika uwiodła najpierw Francuzów. W Anglii na dobre zadomowiła się za rządów królowej Wiktorii, za pośrednictwem książki Madame de la Tour Le Langage des Fleurs. Francuska metafora była jednak dla purytańskiego społeczeństwa angielskiego zbyt śmiała obyczajowo. Mowę kwiatów „przełożono” więc na język łagodniejszy, co przyczyniło się do jej popularyzacji. Specjalne znaczenie przypisano ponad ośmiuset kwiatom.

Starannie skomponowany bukiet może zawierać informację czytelną tylko dla wtajemniczonej osoby, niedostępną dla postronnych. Może być symbolem zainteresowania, romansu, oczarowania, sacunku. W XVIII-wiecznej Europie kwiaty wybierano z wielką rozwagą. Ich rodzaj, kolor, ułożenie w bukiecie symbolizowały inny rodzaj uczuć, przekazywały różne emocje. Znajomość mowy kwiatów była elementem etykiety.

Same tylko róże mają kilkadziesiąt znaczeń. A ponieważ należą obecnie do najchętniej kupowanych kwiatów, warto poznać ich sekretny kod. Wszak nie tylko ich kwiat przekazuje informację: odłamane kolce i naturalne liście oznaczają miłość pełną nadziei i zaufania. Równie istotna jest ręka ofiarowująca bukiet i ta, którą zostanie on odebrany: prawa to symbol akceptacji, lewa – odrzucenia. I tak tuzin czerwonych róż wręczonych i przyjętych prawą ręką oznacza wzajemne, płomienne uczucie; pożądanie wyrazimy najlepiej fioletową różą. Żółta róża to kwiat przyjaźni: oznacza troskę, radość, ciepłe uczucia; biała - niewinność.

W kulturze anglosaskiej czerwony goździk wręczany jest bardzo często podczas zaręczyn, wyraża chęć związania się z wybranką; w Chinach jest symbolemmałżeństwa. Współcześnie miłość można wyznać bukietem tulipanów: oznaczają autentyczne, silne uczucia; w starożytnej Grecji były symbolem szczęścia i błogosławieństwa. Natomiast w słoneczniku zakodowana jest miłość szaleńcza i zaślepiona; kwiat ten jest również symbolem pasji i namiętności. Irys jest symbolem wiary, mądrości i męstwa, z rodowodem w mitologii greckiej, podobnie jak kalla.

Podstawą kwiatowego kodu jest barwa. Może ona symbolizować optymizm, miłość bądź zazdrość czy nienawiść, nadzieję lub rozpacz, upór albo uległość. Biel oznacza źródło życia, czystość, radość i mądrość. To symbol prawdy i zwycięstwa dobra nad złem. Białym bukietem wyrażamy szacunek dla kobiety. Zieleń to kolor kontemplacyjny: symbolizuje nadzieję, nieśmiertelność a także płodność. Róż oznacza sympatię, przyjaźń i oddanie, ale i namiętność. Kolor niebieski i odcienie błękitu symbolizują wierność, a herbaciany i ecru są wyrazem elegancji.
Czerwień to barwa miłości, namiętności i odwagi, ale w połączeniu z innymi kolorami może diametralnie zmienić znaczenie. Obdarowanie kobiety karmazynowym bukietem to wyznanie miłości, ale gdy czerwień zestawimy z czernią stanie się symbolem zdrady i egoizmu…

Kiedyś bukiet był równie ważny jak wiersz dedykowany ukochanej. Dzisiaj żyjemy w pośpiechu, nawet kwiaty wybieramy bez namysłu i refleksji. Uwiedzeni feerią barw zapominamy, że piękno i eteryczność może czasem symbolizować uczucia negatywne. Bez często oznacza smutek i rozstanie; kiedyś jego gałązkę wręczano na znak odmowy małżeństwa. Krokusy mogą wyrażać pogardę, a nagietki – okrucieństwo.

Do Polski kwiatowa symbolika dotarła dopiero w XIX wieku: na łamach kobiecego pisma Bluszcz w 1878 roku opublikowano pierwszy słownik kwiatowy. Korzystały z niego nasze prababki i dziadkowie, damy i gentlemani.
Dla współczesnej kobiety i mężczyzny magia kwiatów może być równie ekscytująca...